Wszechświat oscylujacy A.
Ekspansja
– inwersja
A.1
Cykliczność
Treść
1. Oscylacje energii potencjalnej (i masy)
Wszechświata
2. Oscylujący, ale
to nie wszystko. Pięć poziomów wglądu w
Przyrodę.
3. Inwersja Wszechświata i jego kontrakcja.
4.
Jak to jest z tempem upływu czasu?
5. Cykliczność
zmian inwariantu c.
Á propos
1. Oscylacje energii potencjalnej (i masy)
Wszechświata
W
artykule poświęconym masie Wszechświata doszedłem do wniosku, że jej sukcesywny
wzrost związany jest ze wzrostem globalnej energii potencjalnej.
Na bazie postulatu o równości promieni
Wszechświata: grawitacyjnego i hubblowskiego, otrzymaliśmy chwilową wartość
masy Wszechświata:
Chodzi oczywiście o
Umowną Masę Wszechświata (CMU), a nie o wynik bezpośrednich pomiarów, w celu wyznaczenia parametru gęstości.
Przyjmując wartość H = 20
km/s/Mly (65,2 km/s/Mps), otrzymujemy: M = 0,957·10^53 kg. Zmiana masy równa jest:
Łącząc
wzory (1) i (2) otrzymujemy:
Zatem grawitacyjna energia potencjalna
Wszechświata rośnie proporcjonalnie do czasu, w którym ten przyrost nastąpił.
Wzór ten oczywiście nie dotyczy pierwszego okresu ekspansji nieliniowej
(Ureli). Obowiązuje od momentu zapoczątkowującego tendencję dzisiejszą, czyli od
momentu, w którym masa Wszechświata równa była zeru. Czy
w nieskończoność? O tym dalej. W tym momencie włączamy stoper. Ten
moment określa zero w skali czasowej.
I tu pojawia się wątpliwość. Otóż energia
potencjalna grawitacyjna jest ujemna. Na początku był też moment, gdy równa
była nawet zeru. Jeśli więc rośnie, zgodnie z naszym ustaleniem, nie może być
ujemna lub też od razu, skokowo stała się (zaraz po zerze) maksymalnie ujemna.
Pomijając nawet problematyczność samego „skoku” i tej
maksymalności, zauważmy, że jeśli liczba ujemna rośnie, oznacza to
malenie jej wartości bezwzględnej. Nie byłoby to zgodne ze stwierdzonym przez
nas w wymienionym już artykule, wzrostem (dodatniej)
masy Wszechświata. Zatem: rośnie wciąż ujemna wartość energii potencjalnej, co
oznacza, że w rzeczywistości energia potencjalna jest malejącą funkcją czasu.
Przyjmijmy wniosek ten za obowiązujący, pomimo, że „intuicyjnie” trudno to
przyjąć bazując na nawykach wyniesionych ze szkoły.
Chociaż właściwie...im dalej od początku, tym mniejsza... Też w porządku. Nie
ma więc nieciągłości na samym początku (pocieszająca wiadomość), należy jednak
we wzorze (3) uwzględnić to, że energia
potencjalna maleje (dostawiając minus):
Oznaczałoby to, że
wbrew oczekiwaniom, energia potencjalna Wszechświata nie dąży do zera wraz ze wzrostem jego
rozmiarów, inaczej, niż to jest w przypadku oddziaływania grawitacyjnego
dwóch punktów materialnych, choć
maleje. Można sobie wyobrazić, że „maleje”, to znaczy, w miarę wzrostu rozmiarów „coraz
bardziej czegoś jej brak”.
Czego? Grawitacja jest coraz bardziej rozproszona. Czy maleje dążąc do
minus nieskończoności? Moim skromnym zdaniem Wszechświat nie ma zamiaru rozszerzać się w nieskończoność.
Argumentacja poniżej.
Możemy więc oszacować wartość dzisiejszą energii potencjalnej
Wszechświata, gdyż wiemy, że był moment, w którym równa była zeru. Wiek
dzisiejszy Wszechświata oszacowaliśmy na 15 mld. lat (przyjmując umownie
okrągłą wartość parametru: H = 20). Otrzymujemy
więc:
Oszacowaliśmy energię potencjalną dzięki przyjęciu założenia, że w pewnym imomencie równa
była zeru. To samo dotyczy masy. Teraz masa grawitacyjna Wszechświata
wzrasta dzięki temu, że w miarę jego rozszerzania się, zmniejsza się ubytek
masy. Zmniejsza o tyle, o ile wzrasta wartość liczbowa energii potencjalnej. Zważywszy na to, że początkowa masa (a więc i energia
potencjalna) była w pewnym momencie równa
zeru, całkowita masa (dodatnia) Wszechświata, pod względem
wartości liczbowej, równa jest w każdej chwili energii globalnego pola
grawitacyjnego, jakie tworzy sobą Wszechświat. Chodzi oczywiście
o Umowną Masę Wszechświata (patrz artykuł poświęcony
masie Wszechświata). Zanotujmy to znów: całkowita energia globalnego
pola grawitacyjnego Wszechświata, w każdej chwili, równa jest pod względem
wartości liczbowej, jego masie.
To by się
nawet zgadzało, z innego też powodu. W apendyksie do artykułu piątego (wprowadzającego dualną
grawitację) popełniłem hipotezę, że łączna energia
pola grawitacyjnego wokół odosobnionego źródła równa jest połowie masy
spoczynkowej tego obiektu (z minusem). Wszechświat jest inny, nie istnieje „zewnątrz”. Wszystko jest w
środku – tak materia, jak i przestrzeń (nie trzeba dzielić przez dwa). Przy tym wartość całkowitej energii grawitacyjnej (ujemnej) w każdej chwili równa jest (dodatniej) masie grawitacyjnej Wszechświata. Na tę masę,
jak już wiemy, składa się też łączna, stała energia termodynamiczna i kinetyczna obiektów razem ok. 70% – zgodnie z moją konkluzją wcześniejszą). O ciemnej energii pamiętamy („Katastrofa Horyzontalna B”),
jeśli interesuje nas historia naukowych pomyłek. To też ważny element postępu.
Na twierdzeniu tym (podkreślonym) bazuje nasz model. Kontynuując tę myśl zauważmy, że energia
potencjalna jest ujemna, natomiast masa, dodatnia. Pamiętając o równoważności
masy i energii wyciągamy więc wniosek, że łączna masa-energia grawitacyjna Wszechświata równa jest zeru! Wniosek ten nie jest
niczym nowym, wcale nie jest moim odkryciem, choć przyznać
można, że doszedłem do niego w inny sposób. [W
gruncie rzeczy, do tego momentu, mowa o intuicyjnej hipotezie kołatającej się
gdzieś miedzy wierszami w pracach niektórych kosmologów. Wśród nich, jednym z
pierwszych był Steven Weinberg. Tu jednak mowa o konkluzji bazującej na
konkretnej koncepcji grawitacji dualnej.] Ale to też coś mówi. Można sądzić, że
tak było (i będzie) zawsze. Czy zatem Wszechświat powstał z niczego,
jako wynik nagłej separacji materii substancjalnej i pola, rozszczepienia
nicości dającego konkretną namacalność? Tak niektórzy
tę rzecz sobie wyobrażają (a inni paplają), a nawet piszą, by zaznaczyć swój udział w debacie. Raczej
nie, gdyż materia istniała pomimo zerowej masy grawitacyjnej w pewnym
szczególnym stanie. Przecież
fotony istnieją pomimo zerowej masy, a niektóre z nich nawet nas opalają (piszę
to latem). Zatem Wszechświat nie powstał z niczego. [Niestety zbyt często
utożsamia się wielkości fizyczne z bytami materialnymi. Ten oczywisty błąd
popełniają nie tylko uczniowie w szkole średniej. Nie powiem kto jeszcze. Stąd „nicość”.
Inna sprawa, że wspomaga to utożsamianie zerowej masy z nicością, pokutująca tradycja,
a ściślej nieświadomość, że grawitacja ma charakter dualny, że masa
grawitacyjna powinna być zdefiniowana inaczej.]
Tę rzecz można, nawet z łatwością upoglądowić. Spójrzmy mianowicie na krawędź
ułożonego poziomo, dwustronnego zwierciadła płaskiego.
Krawędź ta wyznacza
chwilę, w której masa Wszechświata równa była zeru (po Ureli). Unosimy (rysunek A) strzałkę
zwróconą ku górze (symbolizującą masę, tutaj
dodatnią) tak, by
wyłaniała się spod tej krawędzi. Od razu widzimy, że jej odbicie rośnie ku dołowi. To, co
widać w zwierciadle kojarzy się ze wzrostem (ujemnej) wartości
energii potencjalnej, w miarę postępu ekspansji.
Krawędź zwieciadła stanowi oś symetrii. Czy miejsce to symbolizuje Pierwsze Pchnięcie? Z całą pewnością nie.
„Wszechświat
zaczął swe istnienie od punktu-osobliwości.” Podejście to zbieżne jest z poglądami sporej
liczby badaczy, tym bardziej, że wówczas bez przeszkód stosować można ogólną
teorię względności. Jest za co złapać. W
dodatku kosmolodzy w sutannach łypią oczętami z zadowolenia. A co na to Przyroda?
Zamiast zagłębiać się w konsekwencje
filozoficzno-światopoglądowe „pierwszego
pchnięcia”,
zauważmy, że naturalna potrzeba symetrii kieruje naszą
uwagę także na możliwość istnienia masy ujemnej wraz z dodatnią energią
potencjalną (jeśli patrzeć będziemy na to samo zwierciadło, ale nie od góry,
lecz od dołu) – rysunek B. Tutaj, na początku mamy maksymalną wartość liczbową masy
(ujemnej) i maksymalną wartość energii potencjalnej (dodatniej). W tym momencie panelsymon gotów jest do przyśpieszonej
ekspansji (Urela). Z chwilą jej rozpoczęcia i
w miarę jej postępu, długość strzałek stopniowo
maleje do
zera będącego punktem wyjścia dla ekspansji hubblowskiej (po drugiej stronie). Po iluś tam eonach Wszechświat zapadając się wraca do stanu o
zerowej masie (i energii potencjalnej). W tym momencie prędkość kontrakcji (c)
jest maksymalna, bo dalej ma miejsce hamowanie (wykładnicze), aż do zatrzymania
(maksymalna energia
potencjalna dodatnia, a masa maksymalna ujemna, czyli minimalna). Chyba nie mniej
poglądowy, przykład stanowić może sprężyna modelująca oscylacje Wszechświata.
Tu warto przypomnieć sobie serię artykułów o dualności grawitacji. Zatem,
mimo wszystko, Wszechświat nie powstał z niczego, w
dodatku oscyluje swymi rozmiarami.
2.
Oscylujący,
ale to nie wszystko. Pięć poziomów wglądu w Przyrodę.
Jeśli już oscyluje, zapytajmy
arogancko: Jaka ma być końcowa wartość energii potencjalnej, w chwili inwersji,
gdy ekspansja przejdzie w kontrakcję? Jeśli konkretna maksymalna wartość
liczbowa, to jaka? Jeśli taka, to dlaczego nie inna? W każdym razie energia ta
odpowiadałaby określonej masie. Mimo wszystko
istnienie oscylacji byłoby spójne już z faktem
(bezspornym) zajścia Wielkiego Wybuchu, co
świadczyłoby przecież o ograniczoności
ilościowej Wszechświata. Czy w związku z tym, w pewnym momencie wzrost masy nie
będzie możliwy? Tak by wynikało. To nie beczka bez dna. Chyba zatem także nie
będziemy czekali na to Wielkie się Spełnienie do nieskończoności (asymptotycznie).
Wszak masa rośnie proporcjonalnie do czasu, ale wzrost ten kiedyś powinien się
skończyć. Intuicja podpowiada też, że wzrost masy z czasem powinien być coraz
wolniejszy – stopniowy i gładki, w miarę zbliżania się do inwersji, a tam
zerować się. Nie byłoby to spójne z wymową poniższego wzoru (z początku
pierwszego rozdziału):
Rozwiązaniem
by było przyjęcie tezy, że zmniejsza się też stopniowo prędkość ekspansji c.
Wystarczy, że się zmniejsza bardzo powoli w związku z trzecią potęgą. Masa
byłaby funkcją dwóch zmiennych, a właściwie złożoną funkcją czasu, w związku ze
zmianami w czasie prędkości ekspansji c. To trop, którego nie należy
lekceważyć. Podkreślam,
trop, a nie wzór końcowy.
Przyjmując,
że dziś część masy jest zamknięta (dlatego może masa wzrastać, uwalniać się w
miarę rozszerzania się Wszechświata), dojdzie kiedyś do maksymalnego
rozrzedzenia materii i w tym właśnie momencie nastąpi inwersja. Nie ma tu
jednak mowy o czymś w rodzaju rozproszenia gazu w nieograniczonej próżni.
Ograniczoność przestrzeni nie pozwoli na dalsze szaleństwa? Nie w tym rzecz,
chciaż.... Chodzi o to, że wreszcie defekt masy równy będzie zeru. W
nieskończoności? Otóż nie, a to z powodu
przyjętej za fakt ograniczoności ilościowej materii stanowiącej Wszechświat.
„Ale przecież zasięg oddziaływania grawitacyjnego jest nieskończony”. W
przestrzeni nie uwarunkowanej przez istnienie Przyrody, przestrzeni
matematycznej, wymyślonej przez człowieka, owszem (tak się dziś te rzeczy
postrzega), ale topologia Wszechświata jest widocznie taka, że chodzi o
„niekończenie się”, tak, jak linia biegnąca wzdłuż wstęgi Möbiusa,
albo tak, jak przy obieraniu jabłka równoleżnikowo od
bieguna do bieguna i dalej, by wrócić do
punktu wyjścia, by znów... Tak to sobie
można wyobrazić. To oczywiście nie „ostatnie słowo”. To raczej początek,
nawiązanie do badań poważniejszych. A masa
maksymalna? To chyba nowa stała uniwersalna, której na razie jeszcze nie znamy,
choć bazując na artykule wstępnym (poprzednim)
można ją oszacować na 10^62 kg (przy
nieuwzględnieniu ewentualnych zmian (malenia) inwarianu c). A po
uwzględnieniu? W następnym artykule zasugeruję coś, co może ewentualnie pomóc w poszukiwaniach (choćby przez dowód na wykluczenie proponowanego rozwiązania).
Zatem
dalszy rozwój będzie powrotnym „zwijaniem się”. Nastąpi to gdy masa będzie
maksymalna (albo: masa będzie maksymalna, gdy to się stanie). Maksymalna
wówczas będzie także wartość liczbowa energii potencjalnej (zgodnie z tym, co
ustaliliśmy powyżej), wbrew temu, co do niedawna mogło wydawać się zrozumiałe
samo przez się (w początkach przemyśleń), że ekspansja zakończy się wraz z
wyzerowaniem się energii potencjalnej gdzieś tam bardzo daleko. Czyż można
bowiem zawrócić, by podążać w przeciwną stronę, mając zerową energię? W dodatku
w sytuacji tej także masa musiałaby być równa zeru, wbrew temu, co ustaliliśmy
przed chwilą.
Pozostańmy
więc przy maksymalnej masie i maksymalnej wartości liczowej ujemnej energii
potencjalnej w momencie inwersji. A co z fotonami? W tył zwrot i naprzód marsz?
Bezmasowym fotonom nie śniłoby się coś tak karkołomnego..., chyba, że jakieś lustro...
Otóż to. Przecież Wielki Powrót to właściwie zwierciadlane odbicie ekspansji. [Modelem znów może być wstęga Möbiusa
– napis na niej, po drugiej stronie (patrząc pod światło) jest lustrzanie
obrócony.] Zatem także fotony... rolę antyneutrin przejmą neutrina, cząstki staną się
antycząstkami [Widocznie,
sądząc po tym, ładunki elektryczne przeciwnego znaku różnią się (strukturalnie)
tylko tym, że jedne są (np.) lewoskrętne, a drugie prawoskrętne.] Á propos, warto
zajrzeć, już nawet teraz,
do eseju poświęconego neutrinom.
W
przypadku układu dwóch ciał zerowanie się defektu masy „teoretycznie” ma
miejsce w nieskończoności, tam, gdzie energia potencjalna równa jest zeru. W
przypadku układu bardzo złożonego jakim jest Wszechświat, może być zupełnie
inaczej, szczególnie jeśli jest On Wszystkim, a przy tym jest przestrzennie
ograniczony. Notabene oznacza to, że także energia potencjalna układu dwóch
ciał jest z góry ograniczona (przez ograniczoną wielkość maksymalną Wszechświata), a nieskończoność, to wyłącznie matematyka. Zatem brak zgodności jest pozorny. Do tego,
zgodnie z hipotezą wysuniętą w jednym z artykułów omawiających
dualną grawitację, Wszechświat jest obiektem wysyconym, podobnie, jak
atom helu, z tym, że grawitacyjnie. [Na temat wysycenia układów grawitacyjnych pisałem w
artykule szóstym. Spójne z tym wysyceniem jest stwierdzenie powyższe, że
łączna masa-energia Wszechświata, w każdej chwili,
równa jest zeru. Sama energia potencjalna, jak już
wiemy, w momencie inwersji, nie będzie zerowa, lecz minimalna (maksymalnie
ujemna). Czy dlatego, gdyż jest układem złożonym? Jak wiadomo, nawet
układ trzech ciał nie daje się opisać tak, by zachowanie się ich było
przewidywalne jednoznacznie. To brzmi pesymistycznie, chociaż, Wszechświat jest
jednak na tyle złożony, że właśnie On (o dziwo) powinien posiadać cechę
jednoznaczności. W pierwszej chwili może się to wydać dziwne, a nawet
nielogiczne (już trzy ciała, a co dopiero więcej, bardzo, bardzo dużo...). A
jednak. To tak, jak pod mikroskopem widzimy komórki,
skrawek jakiejś tkanki, skrawki różnych tkanek i na tej podstawie próbujemy
poznać prawa ogólne. Czy wydedykujemy stąd wygląd ludzkiego ciała w całości? [Może kiedyś w przyszłości odtworzy się w pełni istotę
ludzką, konkretną osobę, na podstawie pełnej znajomości genomu.] Chyba z Wszechświatem jest trochę prościej.
Zauważmy,
że wśród układów fizycznych wyszczególnić można w sensie ilościowym (a ilość,
jak wiadomo przechodzi w jakość), pięć
poziomów, różniących
się cechami (nie tylko opisu):
1) Poziom układów elementarnych,
dwuelementowych. Tu zmiany w układzie są w
pełni przewidywalne.
2) Poziom układów o liczbie elementów n >
2, ale przeliczalnej. Ścisły i jednoznaczny opis dynamiki zmian w takich
układach jest właściwie najtrudniejszy. Wymaga
nierzadko specjalnych metod zaburzeniowych i aproksymacji. Mówić już nawet
można o prawach chaosu. Także na tym
poziomie opis ma charakter deterministyczny.
3) Poziom układów nieprzeliczalnych
mnogością elementów. Przy opisie układów tego
poziomu stosuje się metody fizyki statystycznej. W tym sensie zmiany w układach
sa przewidywalne w swych cechach
dynamicznych. Nasz wgląd w cechy układów ma charakter
fenomenologiczny. Same elementy układu, cząstki, są nierozróżnialne.
Mowa więc o termodynamice, a także mechanice kwantowej. Przykładem najprostszym
takiego układu jest w idealizacji gaz doskonały. Także tymi układami rządzą, ze
zrozumiałych względów, prawa chaosu. Na ogół najprostsze elementy takiego
zbioru, cząstki, traktuje się jako punkty materialne i nie wnika się w ich
ewentualną strukturę. W klasycznej termodynamice i fizyce statystycznej, oddziaływania
między cząstkami tworzącymi układy makroskopowe nie stanowią czynnika
istotnego. Rzecz sprowadza się do drgań i zderzeń
sprężystych elementów punktowych, bez wnikania w fizyczną istotę zderzeń.
Głębiej w strukturę materii
wnika mechanika kwantowa. Tutaj oddziaływania między cząstkami tworzącymi
określoną zbiorowość są istotnym elementem wglądu badawczego. Chodzi o trzy
rodzaje oddziaływań – bez grawitacji. Jednak także tu cząstki określonego
rodzaju są nierozróżnialne, a leptony traktuje się jak punkty materialne. „Określonego rodzaju” – tu cząstki są
zróżnicowane, a samo zróżnicowanie wynika z
charakteru oddziaływań, w jakich uczestniczą W dodatku poznanie tego świata ograniczone jest
przez nieoznaczoność, w
szczególności w odniesieniu do cząstek subatomowych, a właściwie do skali
bezpośrednich oddziaływań między nimi. Inną cechą mechaniki
kwantowej jest jej podmiotowość (obserwable). Stąd indeterminizm
mechaniki kwantowej, stąd fluktuacje rosnące w miarę zagłębiania się w strukturę
materii, ograniczające lub wręcz uniemożliwiające wgląd w jej cechy na poziomie
struktury cząstek.
4) Poziom
absolutnie elementarny. Dotyczy między innymi struktury cząstek. To świat
plankonów i elsymonów. Mowa o nim w trzech artykułach poświęconych plankonom, w pierwszej części, a także dwóch w części trzeciej.
Opis świata plankonów i elsymonów ma charakter deterministyczny.
5) Poziom najwyższy – Wszechświat, byt
będący zintegrowaną całością, stanowiącą istotę obiektywnej jednoznaczności. To tak, jak próba poznania organizmu żywego, na przykład
zwierzęcia w całej pełni pomimo
patrzenia przez mikroskop, przy badaniu różnych tkanek tworzących je. Oczywiście dziś cechy Wszechświata zgłębione są w stopniu pozwalającym
na to, by następne pokolenia miały jeszcze sporo do zrobienia. Czy zechcą się
tym zajmować zamiast szykować dzidy do polowania na szczury i jaszczurki, bo
zwierza już nie zbędzie? [Wtedy też postawa
wyprostowana nie będzie biologicznie korzystna. Najbardziej ucierpią
koszykarze. Mi to nie grozi. Swoją drogą, wszyscy jesteśmy równi...na podłodze.]
To już inna sprawa. Problem w tym, że
na ogół Wszechświat traktuje się z pozycji badań nad układami poziomu
trzeciego. Być może w tym tkwi jedna z zasadniczych przyczyn trudności, a
także desperackich prób na przykład kwantowania Wszechświata. W kontekście naszych rozważań są to nawet próby dziwaczne (jeśli nie żałosne).
Reasumując
stwierdzić możemy, że nie będziemy chyba czekali w nieskończoność by
wreszcie doszło do zatrzymania się ekspansji i rozpoczęcia zapadania się...Tym
bardziej, że, sądząc po tym co się dzieje na świecie, jesteśmy już dość blisko zapaści. Co będzie „u kresu dni?” W Pismach
Świętych różnych religii wyrażenie to często powraca. Czy starożytni coś
wiedzieli? Widocznie znali lepiej, niż my ludzką naturę. A fortuna kołem się
toczy. Nie dziw. Cykliczność jest cechą powszechną całej przyrody. Ta
cykliczność, fizycznie, związana jest być może z niezgłębioną dziś topologią
Wszechświata. Tym sądem skwitować można naszą (a właściwie moją) niewiedzę.
Pocieszam się, że nie jestem osamotniony w swych poszukiwaniach. Weźmy choćby
słynną już „ciemną energię”, będącą nazwą rzeczy, na której istnienie wskazuje
określona interpretacja pewnych specyficznych danych obserwacyjnych (Patrz
szczególnie artykuł: „Katastrofa
horyzontalna B („Twierdzenie TET. Ciemna
energia? To nie to”), rzeczy zupełnie dla astrofizyków
niezrozumiałej. Najważniejsze, by ta niezrozumiała
rzecz miała swoją nazwę. Wtedy (szczególnie dla dziennikarzy) będzie rzeczą
oczywistą. Jak widać, niewiedza nie jedno ma imię. Tu warto przestrzec
przed próbami, podejmowanymi (na ogół) bezwiednie, podporządkowywania Przyrody
naszym potrzebom poznawczym, narzucania Przyrodzie cech wymyślonych przez nas.
Wszak kognitywność nasza, z natury rzeczy jest ograniczona. Z całą pewnością
nie pomoże nawet najdziksze pragnienie zgłębienia, pełnego i natychmiastowego,
Jej tajemnic, nie pomogą najchytrzejsze zabiegi (i wybiegi) naszych myśli, nie
pomoże najbujniejsza wyobraźnia. Wszystko ma swój czas (napisane w Biblii). Tak
więc jedni miotani dziką żądzą poznania, nawet wynaturzają Naturę swymi
myślami, by uczynić Ją zrozumiałą (...). Czy
to grzech? A inni, znakomita większość?
Ci mają nie mniej człowieczą przyjemność w niemyśleniu. Mogą więc się pławić w
hedonistycznym samouwielbieniu oddając się atawistycznej konsumpcji,
zaprogramowani na nieświadomość tego, co właściwie robią na tym padole, na
wiarę we Wszechmogącego, który dla nich... Najważniejsze, by oddawali swe głosy
na tych, którzy chcą nimi rządzić, a mogą, gdyż są tacy sami jak oni. A ci
pierwsi (socjomaci)? Właściwie niewiele się różnią od tamtych. Po prostu walka
o byt na różnych arenach. Ale cyrk jest jeden i oczywiście
kołem się toczy.
3. Inwersja Wszechświata i jego
kontrakcja.
Kontynuujmy. Pragniemy,
by Wszechświat oscylował. Nie jest to kaprys. To zaspakaja przecież potrzebę
piękna. Wierzymy bowiem, że taka jest Przyroda. Wiara bezgraniczna,
nieteologiczna... Jednak chodzi nie tylko o estetykę. Sprzyjają temu modelowi
wysłowione już wcześniej przesłanki, a także szereg argumentów, które już
padły. Jeszcze dołożę do tego coś w kontynuacji naszych rozważań. Zatem prędzej
czy później dojdzie do zatrzymania ekspansji (a właściwie odwrócenia jej
kierunku). Dawniej sądziłem, że energia potencjalna w momencie inwersji równa
będzie zeru. Podpowiada to wiedza dotychczasowa: gdy odległość wzajemna
oddziaływujących ciał jest bardzo wielka, praktycznie nie oddziaływują one ze
sobą. Zgodnie z moją decyzją jednak, jak już wiemy, z całą pewnością do
takiego (ad infinitum) zerowania się energii potencjalnej w momencie inwersji,
nie dojdzie. Wprost przeciwnie, wartość liczbowa
energii potencjalnej będzie wówczas maksymalna. „Może nastąpi ten
przewrót w wyniku jakiejś przemiany fazowej, w wyniku skokowego uwolnienia się
sporej masy, jak na razie zamkniętej w strukturach subcząstkowych (lub w fałszywej
próżni)”...To
jeszcze jedna spekulacja, która właściwie bardziej oddala niż przybliża, jako mentalny nawrót do friedmanizmu. Nie, nie uważam, aby była słuszna. I nie chodzi o zmianę
tendencji rozwojowej (model krytyczny przechodzi w model zamknięty). Tu nie ma
OTW. Także nie przez przymus, bo to kojarzyłoby się z istnieniem czynnika transcedentalnego. Właściwie chodzi o coś innego.
Rzecz już zdążyłem opisać. W pewnym momencie
dojdzie do przemiany fazowej. Po prostu, energetycznie korzystniejszy będzie
inny stan. Stała c zmieni znak na przeciwny (na podobieństwo inwersji spinów w
materiale przechodzącym ze stanu antyferromagnetycznego w stan ferromagnetyczny
– to tylko przykład), materia stanie się antymaterią. W jednej chwili.
Przemiana fazowa dotyczyć będzie całej materii, w każdej skali rozmiarowej,
dotyczyć będzie przede wszystkim struktury cząstek
elementarnych, a to oznaczać będzie przemianę globalną Wszechświata, w jednej
chwili, z obiektu ekspandującego w obiekt zapadający się w sobie. Rozpocznie
się faza kontrakcji.
Wracając do głównego wątku, stwierdzić możemy, że
docelowa energia potencjalna rzeczywiście zeruje się, z tym, że nie w
nieskończoności i nie w chwili inwersji, choć po upływie konkretnego czasu. To
czasowe ograniczenie wynika, jak wiadomo, stąd, że zawartość materialna Wszechświata jest
skończona, przez sam fakt zajścia Wielkiego Wybuchu (patrz artykuł poświęcony masie Wszechświata). Cykliczność zmian Wszechświata jest z tym faktem związana bezpośrednio. Zrozumiałe, że wraz z
energią potencjalną zeruje się też masa. Gdzie (kiedy) to ma miejsce? To
oczywiste: u początków ekspansji i tuż przed zakończeniem kontrakcji. A między tymi zerami? Najpierw kontrakcja z
gwałtownym opóźnieniem („Anty-Urela”),
do zatrzymania się i natychmiast po tym Urela,
przemiana fazowa, po prostu Wielki Wybuch i ekspansja.
Zatem,
u szczytu wartości liczbowych masy i energii potencjalnej
grawitacyjnej dojdzie do inwersji, po której dominować będzie antymateria, a
prędkość niezmiennicza kontrakcji (ekspansji ujemnej) będzie wzrastała. Masa (i
wartość energii potencjalnej) będzie malała, aż do zera. Powyżej zwróciłem
uwagę na to, że w przypadku układu punktów materialnych wartość energii
potencjalnej dąży do zera wraz ze wzrostem ich wzajemnej odległości. Z
Wszechświatem jest trochę inaczej, nawet jeśli zaczniemy to dążenie do zera od
momentu inwersji. Wiąże się to ze specyficzną
topologią Wszechświata. Układ punktów materialnych jest na to zbyt prosty. Chociaż,
w przypadku Wszechświata, po prostu, to docelowe zero energii potencjalnej (a
także masy) pojawia się przed samym zakończeniem kontrakcji.
Wreszcie mamy
zero. Zerowa masa całego Wszechświata i zerowa masa nawet najmniejszych układów elsymonowych (bo konkretnych
cząstek już nie będzie). Materia
rozpędzona w całej swej objętośći, każdym najmniejszym układem i zgodnie z
prawem Hubble'a (przy H < 0), przekracza granicę między przyciąganiem, a
odpychniem. Na każdy, nawet najmniejszy element materii działa siła hamująca
ruch. Anty-Urela. Odległość między sąsiednimi plankonami osiąga minimum. Tworzy
się monolit panelsymonu, napięty w maksymalnym stopniu. Jak w sprężynie do
granic ściśniętej. Na mgnienie, gdyż monstrualna siła odpychania wszystkich
przez wszystkich, rozsadza ten byt (jak go nazwać?). I mamy Wielki Wybuch i kolejny cykl zaczyna
się.
Wszechświat oscyluje. Aktualnie masa jego i wartość energii
potencjalnej rośnie, a wraz z tym, zgodnie z moim modelowaniem, maleje wartość
inwariantu c. Co jest przyczyną oscylacji? Nie można wykluczyć sądu, że
przyczyną pierwotną jest ograniczoność ilościowa Wszechświata. Wszak, jeśli BB
miał miejsce, to zawartość materialna obiektu tuż przed zajściem zdarzenia nie
mogła być nieskończenie wielka. Wynikałoby stąd, że wzrost masy kończy się w
pewnym momencie. Być może właśnie wtedy dojdzie do inwersji, do przemiany fazowej,
po której rozpocznie się druga połowa cyklu –
zapaść. [Nie traćmy przy tym z pola widzenia zakładanej tu dualności
grawitacji, a więc istnienia odpychania w przypadku odpowiednio dużej
koncentracji materii.]
Jednak, czy to pewne, że do inwersji
dojdzie? Istnieje bowiem opcja asymptotycznego w czasie zerowania się niedoboru masy, co
oznaczałoby nieskończoną w czasie ekspansję. To by pasowało do modelu
krytycznego wynikającego z modelu Friedmanna. Jednak wówczas nie byłoby mowy o
oscylacjach. Z drugiej strony dualność grawitacji wskazuje na konkretną
przyczynę ekspansji, na istnienie konkretnych sił, z początku odpychania, a
potem przyciągania (w zasięgu lokalnym). Tak, jak sprężyna, z tym, że spełniona
być powinna równocześnie zasada kosmologiczna powodująca zerowanie się
natężenia pola w skali globalnej, niezależnie od czasu. Przy tym Wszechświat
jest układem zamkniętym. Już to wskazuje na cykliczność jego globalnych zmian
(patrz wypowiedź na samym wstępie do poprzedniego artykułu). Zatem układ taki powinien oscylować. A jeśli jest układem
otwartym? To jak tę otwartość pogodzić z taką, a nie inną temperaturą
promieniowania reliktowego, możliwą do przewidzenia pod warunkiem, że mowa o
zamkniętej wnęce, którą ma być Wszechświat?
Myślę, że powoli, mimo wszystko, zbliżamy
się do modelu, który matematycznie, w przyszłości, skonkretyzuje cechy
czasoprzestrzenne Wszechświata. Już teraz można
na przykład myśleć o parametrze, którego zmiany w czasie zbieżne są z
cyklicznymi zmianami Wszechświata. Wzór (3’)
sugeruje, że może to być stała grawitacji (tej bym jednak nie ruszał, gdyż
uważam grawitację za „praprzyczynę”, za bazę dla wszystkich oddziaływań) lub
inwariant c, najczęściej nazywany prędkością światła.
Powinna więc istnieć jakaś funkcja okresowa c(t).
W tym miejscu nie podejmuję próby odgadnięcia jej kształtu. Myślę, że za
podstawę do poszukiwań służyć powinna cykloida (Dlaczego
cykloida? Uzasadnienie tego znajdziecie w artykule poświęconym topologii
Wszechświata. Jednak „cykloida”, to tylko rodzaj sugestii co
do kierunku myślenia. Formę matematyczną tej
sugestii przedstawię w artykule
następnym.
Reasumując stwierdzić można, że w
rozważaniach nad całością uwzględnić należy cykliczność zmian rozmiarów Wszechświata, a w bezpośrednim związku
z tym,
domniemane istnienie cykliczności zmian inwariantu c. Co do
rzeczywistego, matematycznego charakteru tych zmian na razie się nie wypowiadam w sposób
jednoznaczny. To wymaga dalszych badań, których
kierunek sugeruje hipoteza o zmienności cykloidalnej (jeśli w ogóle jest
sens się tym zajmować). Na razie wiemy, kiedy wartość inwariantu jest maksymalna, a kiedy minimalna
(zerowa?). Za sprawą tej cykliczności dojdzie (jak można przypuszczać) do
odwrócenia kierunku rozwoju. Określone zmiany inwariantu c
zbieżne są ze stopniowym zahamowaniem (aktualnie) wzrostu masy i liczbowej
wartości energii potencjalnej (patrz wzór (3’ )). Byłoby to
zbieżne z przypuszczeniem, że w momencie (planowanej) inwersji wartość liczbowa masy i energii
potencjalnej Wszechświata przechodzić powinna przez swoje maksimum. To by mogło sugerować pani Intuicji, że aktualnie
inwariant powinien maleć (coraz wolniejszy przyrost masy i wartości energii
potencjalnej, aż do maksimum). Tak można przypuszczać. [Do tego dojdzie jeszcze,
zobaczymy później, przypuszczalny związek (na razie jakościowy) pomiędzy temperaturą
promieniowania tła, a prędkością ekspansji.]
4. Jak to jest z tempem upływu czasu?
Tuż powyżej stwierdziłem, że „w momencie (planowanej) inwersji masa Wszechświata przechodzić
powinna przez swoje maksimum”. W pobliżu punktu inwersji, wzrost masy powinien
być bardzo powolny. Narzuca się więc pytanie: Czy szybkość upływu czasu (chodzi o czas globalny) zmienia się? Czy nasz czas jest wyjątkowy? Z całą pewnością nie, choć na roztrzygnięcie spraw należy
jeszcze poczekać trochę czasu (...).
Na razie zauważmy, że na dwóch końcach prawie
pełnego zakresu zmienności, mamy zerową masę i energię (w
początkach ekspansji i pod koniec kontrakcji), a w dodatku w całym tym przedziale (od góry – patrz rysunek) energia potencjalna jest ujemna. Widocznie jej zmienność
jest bardziej
skomplikowana, niż by to miało wynikać
bezposrednio ze wzoru (3). Jej proporcjonalność do czasu (co wyraża wzór (3)) jest (być może) pozorna przez to, że, jak już przyjęliśmy za możliwe,
inwariant c jest okresową (nie liniową) funkcją czasu. Mielibyśmy więc
do czynienia z jakąś funkcją złożoną. Prosta proporcjonalność energii
potencjalnej
do czasu
byłaby zresztą dość kłopotliwa, gdyż to implikowałoby stopniowe zmiany tempa
jego upływu (przy założeniu, że Wszechświat oscyluje). Tempo upływu czasu, być
może nawet asymptotycznie, malałoby wówczas do zera. Musiałoby to jednak trwać nieskończenie długo, a to byłoby sprzeczne z tym,
że wielkość Wszechświata jest ograniczona (fakt Wybuchu), a przede wszystkim
sprzeczne z założoną (i w pełni uzasadnioną) cyklicznością.
Zerowe tempo oznacza właściwie brak upływu czasu,
czyli jego nieistnienie, a to oznacza przecież nieskończoną statyczność
absolutnego niedziania się. Musiałby więc Ktoś sam osobiście
wybrać moment w ponadczasowym dzianiu-niedzianiu się, w czasie-nieczasie,
moment-niemoment, w którym „jak coś nie pie...nie” (jak na wojnie)...Czy ta teologia coś wnosi do
sprawy? Czy nie lepiej poszukiwać, jak to człowiek naprawdę potrafi, a nie iść
na łatwiznę zwalając na Boga Bogu ducha winnego, na Jego barki, całą swą niemoc
wraz z brakiem cierpliwości? To nawet grzech wciąż
tylko prosić, żądać i oczekiwać. Ale dać Mu coś – nigdy. Ofiary z owieczek, grosiki na tacę,
biczowanie się? Po co Mu to? To przecież łapówka, korupcja. Handlować z Nim? Chyba by poniżyć Go przez sprowadzenie do poziomu
ludzików. A ci, którzy pośredniczą
w kontakcie? Kto? Pedofile?
Można z
wnioskowaniem pójść dalej (nie chodzi o celebrytów). Otóż, każda zmiana
tempa upływu czasu prowadzi do możliwości (powiedzmy,
że „teoretycznej”) jego zatrzymania, a więc nieskończonego zastoju, czyli wprost
nieistnienia. Chyba, że jakiś Ktoś znów się obudzi. Wniosek stąd, że także nie
istnieje grawitacyjna dylatacja czasu (de facto), wbrew powszechnej
opinii,
nawet jeśli ma charakter lokalny. Była już o tym mowa w innym kontekście. Natomiast dylatacja
czasu jako efekt obserwacyjny (i lokalny) w związku z niezmienniczością prędkości (c) i zróżnicowaną prędkośćią względną obiektów, przewidywana przez
szczególną teorię względności, jest jak najbardziej obiektywnym faktem,
potwierdzonym wielokrotnie. To immanentna właściwość względności ruchu wobec istnienia
niezmienniczej prędkości granicznej. Efekt ten nie może
jednak mieć wpływu na to, jak zmienia się sam Wszechświat jako całość. Gdyby można było patrzeć
zzewnątrz Wszechświata, efekt ten nie istniałby, gdyż wszystkie obiekty byłyby
absolutnie równoważne sobie. Ta równoważność jest obiektywna, powiedziałbym nawet:
niezmiennicza.
Dodatkowo zauważmy, że byłby ten czas różny niż liniowy czas globalny, co w
odniesieniu do Wszechświata jako całości (tym się przecież zajmujemy), w dodatku oscylującego, byłoby rodzajem sprzeczności. W konkluzji przyjmujemy więc, że
jedynym czasem istniejącym obiektywnie jest czas globalny Wszechświata, jak
wiemy, czas własny rejestrowany przez
obserwatora. Coś innego czas obiektywny i jednakowy
dla każdego już choćby dlatego, że kiedyś, gdy to wszystko się zaczynało,
wszyscy byliśmy razem, a coś innego subiektywna relacja obserwatora obiektu
poruszajacego się względem niego, wskazująca na opóźnienie zegara w tym
obiekcie. W tym
kontekście zaryzykować można twierdzenie (tak by wynikało), że u szczytu (masa
maksymalna, energia potencjalna minimalna), za sprawą wspomnianej cykliczności
inwariantu c (czy też w powiązaniu z nią), nastąpi, w pełnym
samouzgodnieniu i w każdej skali, odwrócenie kierunku rozwoju i zacznie się kontrakcja, w wyniku której masa
zdążać będzie do zera. Przy tym nie miałoby to żadnego wpływu na
tempo (niezmienne) upływu czasu globalnego. W
podsumowaniu można by rzec, że cykliczność świata i przyrody wyklucza istnienie
lokalnej i uwarunkowanej grawitacyjnie, zmienności tempa
upływu czasu. Zakłada też istnienie czasu
globalnego, płynącego jednostajnie. To by warunkowało stałość okresu oscylacji
Wszechświata. Ewentualna globalna zmienność tempa upływu czasu, byłaby
cechą opisu, cechą proceduralną, a nie ontologiczną.
Przy próbie opisu ekspansji Wszechświata,
szczególne znaczenie ma niezmiennicza wielkość c. Sądząc na podstawie wzoru
(3') wybieram właśnie tę wielkość jako zmienną. Możliwe jest też
uznanie za zmienną, stałej grawitacji G. Opcję tę jednak odrzucam (wspomniałem
o tym wyżej). Uważam bowiem (jak już wiadomo) grawitację za „praprzyczynę”, za bazę dla wszystkich
oddziaływań. [W innym miejscu (poszukajcie
gdzie) uznałem za możliwą, także stopniową, zmianę stałej Plancka – sukcesywny
jej wzrost aż do inwersji.]
By
wyczerpać wszystkie nasuwające się opcje dotyczące czasu,
można
też rzecz zinterpretować inaczej. Można sądzić, że tempo upływu czasu globalnego
ulega cyklicznym zmianom, a temu odpowiada cykliczna zmienność inwariantu c. Tempo
upływu czasu (globalnego) byłoby funkcją intensywności zachodzenia zjawisk. Na
tym można by było oprzeć inną procedurę badawczą. Na samym
początku tempo zachodzenia zjawisk było bardzo wielkie – czas płynął więc bardzo szybko, a inwariant był dużo większy niż
dziś. Od razu padają jednak pytania: Jaka była
jego maksymalna wartość? Jak się mają te zmiany inwariantu do wielkości c
stanowiącej parametr określający cechy fizyczne plankonu, ktory powinien być przecież byten stałym? Nie da rady, chyba trzeba
dołożyć jeszcze jeden wymiar przestrzenny (niezależny od czasu). W takiej
czterowymiarowej przestrzeni iwariant byłby stały, natomiast w rzutowaniu go na przestrzeń trójwymiarową, byłby zmienny – to, co
my ewentualnie jesteśmy (będziemy) w stanie stwierdzić na podstawie obserwacji.
5. Cykliczność zmian
inwariantu c.
Ta cykliczność wartości c
bezpośrednio wiąże się z określoną (nie zgłębioną jak na razie) topologią
Wszechświata lub jest jej indykacją. Nie zważając na
dotychczasowe przemyślenia, a nawet roztrzygnięcia, rozważmy dwie opcje zmian
inwariantu, opcje godne szczególnej uwagi. [Rozważanie opcji z góry skazanej na
odrzucenie ma sens, szczególnie w kontekście dydaktycznym, ważne też jako
wzmocnienie rozwiązania akceptowanego – nie tylko w tym konkretnym przypadku,
nie tylko w tej kwestii.] Chodzi o to, w jakiej fazie cyklu wartość prędkości
ekspansji jest minimalna (lub zerowa), a w jakiej osiąga wartość maksymalną.
Zatem do zerowania (lub minimalizowania) się wartości c dojdzie
bądź dopiero u kresu zapaści, bądź też w połowie cyklu, w momencie inwersji. [Przemyślmy tę sprawę pomimo, że już kości zostały rzucone.] Dostrzegamy tu więc dwie możliwości. Otóż, jeśli już
inwariant c zmienia się, to aktualnie bądź maleje, bądź też rośnie. Nie zważając na to, do czego już doszliśmy, warto rozważyć tę kwestię dla
wzmocnienia argumentacji na korzyść jednego z rozwiązań. Roztrzygnięcie obserwacyjne
nie będzie łatwe wobec niepewności wyników pomiaru efektów bardzo słabych. Ja osobiście wolałbym opcję
pierwszą, to znaczy wolałbym, by prędkość światła aktualnie malała dążąc
do zera w momencie inwersji (przy maksymalnej wartości liczbowej pozostałych
dwóch parametrów). Dałem już temu wyraz wcześniej.
Zresztą wskazywałaby na to niedawna obserwacja –
zmiana stałej struktury subtelnej na podstawie obserwacji kwazarów. Ale rzecz
trzeba sprawdzić. Było już o tym. Samo to odkrycie było zresztą
niespodzianką, nie jestem więc pewny, że stanowić będzie poważną zachętę do
zintensyfikowania badań, tym bardziej, że dzisiejsze przekonania (nie korespondujące z tutejszymi) są dość niezłomne. To „malenie” podpowiada mi intuicja, bazująca zresztą na wielu faktach przyrodniczych.
Przykładem takiego faktu może być istnienie w autonomicznym układzie nerwowym, nie tylko człowieka, podukładów: sympatycznego
(współczulnego) i parasympatycznego (przywspółczulnego), działających w
stosunku do siebie antagonistycznie. Innym przykładem, bliższym naszym
rozważaniom, może być reguła Lenza dotycząca kierunku prądu indukcyjnego,
wzbudzonego przez zmienne pole magnetyczne. Ogólniej,
mówić też można o zasadzie przekory.
Bazując na tym będę
mógł zajrzeć (rozpędem maksymalnej
prędkości) w głąb skolapsowanego bytu, tam, gdzie się wszystko zatrzyma i od
razu po tym ruszy przyśpieszoną ekspansją, by rozpocząć nowy cykl. Sądząc po
tym moim życzeniu, cykl zmian masy i energii byłby w przeciwnej fazie (o 180 stopni) w
stosunku do cyklu zmian inwariantu c. Czy to pasuje?
Być może było jednak inaczej (rozważamy możliwość drugą): wszystkie trzy
rozważane tu parametry, tuż po wybuchu, równe były zeru. Która z tych dwóch
opcji jest lepsza? [Innych, nieskończenie wielu możliwości nie rozważam, gdyż oczekuję
symetrii. Wszechświat nie jest (z założenia) układem poddawanym (i poddawalnym)
jakimś zewnętrznym (i różnorodnym) wpływom, gdyż jest autonomiczną Wszystkością. Nie może więc istnieć
dowolne przesunięcie w fazie.] Wszystkie trzy równe zeru? W
chwili zerowej (początek przemiany fazowej zaraz po Ureli), jeśli także
inwariant c równy był zeru, to musiał nastąpić całkowity zastój.
Przecież prędkość względna wszystkich ciał masywnych (właśnie wtedy zaczynały
się wyodrębniać cząstki) jest mniejsza od prędkości światła. A przecież dopiero
co miała miejsce przyśpieszona ekspansja, a jej prędkość
nawet wielokrotnie przekraczała c. To przecież niemożliwe, aby
w tej sytuacji ekspansja nagle zachodzić miała z zerową prędkością. Podczas
przemiany fazowej pojawiły się cząstki o niezerowej (dodatniej) masie. Ciała o
niezerowej masie posiadają bezwładność (posiadały ją nawet
wtedy),
a prędkość ich względnego ruchu musiała być mniejsza od c (oczywiście większa
od zera, w związku z panującym chaosem i niezerową masą)¹. Sama prędkość
ekspansji nie mogła być zerowa (jako większa od niezerowej prędkości cząstek),
ba, nawet stanowić musiała kres górny tych prędkości.
Bardziej do przyjęcia
jest więc
teza, że wartość inwariantu w chwili zerowej była największa. Już w
innym miejscu wypowiedziałem się (nieco inaczej) na ten temat. Ale przed nami
jeszcze jeden argument, bardziej znaczący i heurystycznie bogatszy.
Spójrzmy na
rzecz inaczej. Zadajmy
pytanie: A
co z temperaturą?
Á propos
¹) Á propos
bezwładność, pozwalam sobie na stwierdzenie, że źródłem bezwładności jest
grawitacja. Już postulat równoważności Einsteina sugeruje to (jeśli abstrachować
będziemy od ustaleń bazujących na kwantowej teorii pola – Higgs).
Spójne to jest także z grawitacją dualną. Grawitacja
będąc też jedynym oddziaływaniem podstawowym, jest też w ogóle uwarunkowaniem
istnienia ruchu. Zasady dynamiki stanowią immanentną jedność z prawem
grawitacji, a dotyczą pozostałych oddziaływań dlatego, gdyż oddziaływania te są
jakością wtórną, są manifestacją (w oczach badacza) grawitacji w określonych
układach elsymonowych, dotyczą konkretnych rodzajów cząstek. Einstein, w jego dawnych czasach, utożsamiał siłę
bezwładności istniejącą w układzie nieinercjalnym, z grawitacją. Genialna
intuicja coś mu podpowiadała. Dziś wiąże się bezwładność cząstek (a więc ich
masę), z polem Higgsa. Czy to ostatnie słowo nauki? Podejście kwantowe jakoś nie
dostrzega grawitacji, a mimo to chcą ją kwantować...
[Mechanika kwantowa stroni od
grawitacji, a jednak stosuje (bo nie może być inaczej) wielkości zależne od
masy,
której istnienie oznacza przecież istnienie grawitacji. Pęd, moment pędu i
energia, to podstawowe wielkości służące opisowi bytów atomowych i
subatomowych. Czy oznacza to, że jednak można kwantować grawitację? Czy chodzi
wyłącznie o jej słabość, a więc o zaniedbywalność? Ale przecież grawitacja w
skali piętro niżej, jest wyjątkowo silna. Obawiam się, że chodzi tu o rodzaj niekonsekwencji, która
nie wszędzie daje o sobie znać. Tę niekonsekwencję usuniemy przyjmując
grawitację za oddziaływanie podstawowe, w gruncie rzeczy jedyne oddziaływanie
bazowe. Wówczas wszystkie opisy, dotyczące różnych skal rozmiarowych, będą ze sobą konsystentne.]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz